Przelewy bankowe, sesje elixir czy rodzaje kont to zmora wielu osób korzystających z bankowości. Często jednak musimy zmierzyć się z wysłaniem przelewu zagranicznego czy odpowiednim wpisaniem kotna w odpowiednim formacie. Choć potrafimy wykonać przelew i podstawowe czynności, zdecydowanie warto poznać nieco dokładniej system przelewów oraz tego, jak działają, jakie są ich typy i co zrobić w razie nieprzewidzianych problemów. Poniżej przedstawiamy rodzaje i funkcjonowanie przelew, rodzaje i formaty kont, proces wędrowania pieniędzy z konta na konto oraz to, co zrobić, jeśli wyślemy przelew omyłkowo na inne konto.
Sesje Elixir — Czyli jak wędruje przelew z konta na koto?
Elixir to międzybankowy system pośredniczący między dwoma bankami — między którymi odbywa się przelew. Jest on centralnym punktem, między którym skupione są wszystkie banki. Jeśli wysyłamy przelew do znajomego, pieniądze z naszego konta trafiają najpierw do systemu Elixir, a następnie na jego konto. Każdy bank ma jednak konkretne godziny — najczęściej 3 wyjścia pieniędzy z banku oraz przyjęcia z systemu elixir. Są to najczęściej godziny poranne, południowe i popołudniowe np. 9, 12 i 15. Jeśli zatem pieniądze z naszego konta zwykłym przelewem wyślemy o godzinie 11, będą one czekały do godziny 12 i dopiero w południe opuszczą fizycznie bank, udając się do systemu Elixir. Analogicznie odbywa się wypłacanie naszego przelewu z systemu elixir na konto odbiorcy. Jeśli jego bank odbiera pieniądze o 11 i 17, przelew zostanie przekazany o godzinie 17. Sesje elixir są zatem godzinami wyjścia i przyjęcia pieniędzy z międzybankowego systemu do konkretnego banku. Często czekając na przelew, możemy sprawdzić, kiedy będzie najbliższa sesja i kiedy najwcześniej możemy spodziewać się zaksięgowania pieniędzy na naszym koncie. Teraz wysyłając przelew, będziemy wiedzieli już jaki format numeru wpisać w odpowiednie pole.
Numer Konta IBAN i BIC/SWIFT — Jak pisać odpowiednio formaty kont?
Korzystając z bankowości oraz wysyłając przelew, spotykamy się z oznaczeniami IBAN oraz BIC/SWIFT. Są to numery kont w odpowiednim formacie. IBAN to International Bank Account Number, czyli międzynarodowy numer konta bankowego. Jest to 26 cyfrowy numer z dwiema literami na początku. IBAN konta w Polsce będzie wyglądał następująco PL 0000 0000 1111 itd. IBAN służy do poinformowania, do jakiego kraju wysyłamy pieniądze.
Wysyłając przelew np. międzynarodowy, będziemy poproszeni też o podanie numeru BIC/SWIFT. Kod ten to nic innego jak nazwa — skrót banku, do którego wysyłamy przelew. Każda instytucja finansowa posiada swój indywidualny numer BIC/SWIFT i służy on do identyfikacji konkretnej placówki bankowej na świecie. Kod ten zawiera od 8 do 11 znaków alfanumerycznych i tworzy jedną całość. Pierwsze 4 znaki to identyfikator instytucji, 2 kolejne to kraju i 2 kolejne to lokalizacji. Opcjonalnie dodaje się jeszcze 3 znaki oznaczające konkretną placówkę np. centrum rozliczeniowe w Warszawie. Przykładowy BIC/SWIFT Banku Pekao to BPKOPLPW.
Przelewy Elixir, Express Elixir i Sorbnet — rodzaje przelewów
Kolejnym elementem, z którym często spotykamy się w bankach, są przelewy. Często też możemy zostać zapytani o to lub będziemy mieli kilka opcji do wyboru. Ogólnie istnieje kilka typów przelewów. Podstawowym typem jest przelew Elixir. Jest to zwykły przelew, który jest przeważnie darmowy i odbywa się zgodnie z sesjami elixir (opisanymi powyżej). Pieniądze wysłane takim przelewem, dochodzą przeważnie w ciągu 1-2 dni roboczych. Kolejnym typem przelewu będzie przelew Express Elixir. Jest to przelew natychmiastowy. Jest on realizowany od razu — bez czekania na sesje wychodzące z banku i w ciągu 5 minut trafia na konto odbiorcy. Jest on wysyłany niejako na żądanie poza kolejką. Często otrzymujemy od banku kilka takich przelewów za darmo miesięcznie, a za kolejne musimy zapłacić np. kilka — kilkanaście złotych.
Przelewy SORBNET to również przelewy ekspresowe. Są one jednak dedykowane do dużych sum. Kwoty powyżej 100 000 zł. muszą być wysłane właśnie takim przelewem zgodnie z prawem. System sorbnet obsługuje NBP, czyli Narodowy Bank Polski. Pieniądze docierają do odbiorcy w ciągu 1 godziny. Minusem tego przelewu ekspresowego jest jednak opłata, która często wynosi nawet 30 zł.
Źle wysłany przelew — Co zrobić?
Czasami podczas wysyłania przelewu może zdarzyć się nieoczekiwana sytuacja, nasza pomyłka, czy po prostu błędnie wpisany numer konta w formularz. Wiele osób nie wie co robić w takiej sytuacji, kiedy wysłało już przelew i zorientowało się, że wprowadziło nieprawidłowe konto. Z pewnością przelewu nie wyślemy na nieistniejące konto i jeśli ono nie istnieje, w systemie bankowym nie będziemy mogli wysłać przelewu oraz zostaniemy o tym poinformowani. Jeśli wyślemy przelew na niewłaściwe konto, sytuacja może mieć kilka rozwiązań i zależą one od tego, w jaki sposób został wysłany przelew.
Jeśli przelew został wysłany standardowym sposobem, czyli zwykłym przelewem, mamy pewien czas na relacje. Pieniądze fizycznie opuszczają bank o konkretnych godzinach — sesjach elixir. Jeśli błędny przelew “wysłaliśmy” o godz. 8, a najbliższa sesja wychodząca elixir jest o godzinie 11, mamy trzy godziny, aby zatrzymać przelew. Możemy zrobić to w niektórych systemach bankowości elektronicznej osobiście, udać się do placówki banku lub zgłosić błąd na infolinii banku. Do tego czasu jest to jedynie polecenia przelewu, a pieniądze pobrane z naszego konta oczekują w banku na wysłanie do systemu elixir o konkretnej godzinie. Banki bez większego problemu anulują transakcję, a środki wrócą na nasze konto bankowe.
Jeśli przelew został wysłany natychmiastowo, w obrębie tego samego banku czy nie zdążyliśmy cofnąć przelewu, a środki dotarły już na konto odbiorcy, mamy również pewne możliwości na odzyskanie pieniędzy. Banki przeważnie mogą w naszym imieniu skontaktować się z osobą, która otrzyma takie środki i poprosić o ich zwrot. Jeśli wezwanie do zwrotu nie poskutkuje, możemy powiadomić policję oraz wytoczyć proces sądowy. Oficjalnie i ogólnie osoba taka nie ma praw do tych pieniędzy i to my mamy rację, jednak proces odzyskania pieniędzy może być nieco problematyczny (takie przypadki zdarzają się bardzo rzadko, kiedy odbiorca nie chce oddać pieniędzy dobrowolnie, nawet pod groźbą sankcji).